Wednesday, November 7, 2012

Οι κατηγορίες των θρεπτικών συστατικών…

Παρά το γεγονός ότι η γεύση «παραπλανεί» πολλές φορές τις διατροφικές μας επιλογές… η ποιότητα της ζωής μας καθορίζεται από τα θρεπτικά συστατικά των τροφών! Με τις αναγκαίες ουσίες των τροφών, ακόμα και τα λιπαρά, να καταλαμβάνουν την πρώτη θέση σε μια ισορροπημένη διατροφή, το μέτρο στην κατανάλωση αποτελεί το «κλειδί» για μια καλή φυσική κατάσταση.
Δεν είναι τυχαίο ότι τα θρεπτικά συστατικά των τροφών αποτελούν το στόχο κάθε αθλητή ή κάθε διατροφολόγου της σημερινής εποχής. Η αλήθεια βρίσκεται στο ότι προσφέρουν την ιδανική ενέργεια στον οργανισμό μας, ενώ παράλληλα ρυθμίζουν τον μεταβολισμό και άλλες σωματικές διεργασίες. Άλλωστε δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η σωστή κατανάλωσή τους συμβάλλει στην ανάπτυξη του σώματός μας μέσω της δημιουργίας δυνατών ιστών… Και όλα αυτά στο καλάθι του σούπερ μάρκετ!
 
Οι κατηγορίες των θρεπτικών συστατικών
Τα θρεπτικά συστατικά μπορούν να χωριστούν σε 6 κατηγορίες: στους υδατάνθρακες, τις πρωτεΐνες, τα λιπαρά, τις βιταμίνες, τα ιχνοστοιχεία και το νερό.
 
Υδατάνθρακες
Πρόκειται για θρεπτικά συστατικά που μας προσφέρουν πολύτιμη ενέργεια, η οποία καλύπτει πολλές ανάγκες, και «στηρίζουν» ιδιαίτερα για τους αθλητές. Παράλληλα, βοηθούν στην καλή λειτουργία του εντέρου, του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος. Χωρίζονται σε τρεις ομάδες: τους απλούς υδατάνθρακες ή τα σάκχαρα (ζάχαρη, γλυκά), τους σύνθετους ή τα άμυλα και τέλος τις φυτικές ίνες. Οι απλοί υδατάνθρακες παρέχουν θερμίδες που δεν παρέχουν βιταμίνες και μέταλλα, με αποτέλεσμα να μην πρέπει να καταναλώνονται συχνά. Αντίθετα οι σύνθετοι υδατάνθρακες είναι πιο ωφέλιμοι και βρίσκονται σε προϊόντα όπως: δημητριακά, ψωμί, φρούτα, πατάτες, καλαμπόκι κ.α.
 
Πρωτεΐνες
Οι πρωτεΐνες θεωρούνται τα κύρια θρεπτικά συστατικά που βοηθούν στην ανάπτυξη και λειτουργία των μυϊκών ιστών του σώματός μας. Αυτός είναι ο λόγος που κατέχουν βασικό ρόλο στα διατροφικά προγράμματα των παιδιών και των εφήβων. Χωρίζονται, είτε σε φυτικής (όσπρια, ξηροί καρποί), είτε σε ζωικής προέλευσης (κρέας). Η αλήθεια είναι ότι τα προϊόντα ζωικής προέλευσης διαθέτουν καλύτερη ποιότητα και μεγαλύτερη ποσότητα πρωτεϊνών από τα τρόφιμα φυτικής προέλευσης (αν εξαιρέσουμε βέβαια τη σόγια). Γάλα, γιαούρτι, τυρί,  άπαχα κρέατα, ψάρια, φασόλια, αυγά και ξηροί καρποί βρίσκονται στην κορυφή της πρωτεϊνικής αξίας.
 
Λίπη
Τα λιπαρά χρησιμοποιούνται από τον οργανισμό μας κυρίως για την πρόσληψη ενέργειας και την απορρόφηση των λιποδιαλυτών βιταμινών (βιταμίνες Α,D,E,K).  Τα λίπη των τροφών  ταξινομούνται στα κορεσμένα (ζωικά λίπη), τα μονοακόρεστα (ελαιόλαδο) και τα πολυακόρεστα (σπορέλεαια και ιχθυέλαια). Όμως τα λίπη «κρύβονται» και μέσα σε άλλες τροφές, όπως είναι τα γαλακτοκομικά προϊόντα, το κρέας, το ψωμί, το βούτυρο και τους ξηρούς καρπούς. Παρόλα αυτά, ακόμα και αν τα λίπη κρίνονται απαραίτητα για μια ισορροπημένη διατροφή, η υπερβολική κατανάλωσή τους μπορεί να οδηγήσει σε καρδιαγγειακά προβλήματα ή την παχυσαρκία.
 
Βιταμίνες
Οι βιταμίνες αποτελούν ουσίες ζωτικής σημασίας και χωρίζονται σε 2 μεγάλες κατηγορίες: τις υδατοδιαλυτές (σύμπλεγμα βιταμινών Β, βιταμίνη C) και τις λιποδιαλυτές (βιταμίνες A, D, E, K). Εκτός από τον αντιοξειδωτικό χαρακτήρα τους, οι βιταμίνες καταφέρνουν και ρυθμίζουν βασικές λειτουργίες του οργανισμού μας.
 
Ιχνοστοιχεία
Πρόκειται για ανόργανες και φυσικές ουσίες που κρίνονται απαραίτητες για τη δομή και τη λειτουργία του ανθρώπινου σώματος. Μερικές από αυτές είναι: Ασβέστιο, Φώσφορος, Κάλιο, Μαγνήσιο και Σίδηρος. Ειδικότερα, τα ιχνοστοιχεία λειτουργούν ως δομικά υλικά των ιστών του σώματος, όπως π.χ. των οστών, των δοντιών, των μυών και ως συστατικά ενζύμων που ρυθμίζουν την ένταση του μεταβολισμού μας.
 
Νερό
Χαρακτηρίζεται και ως η αρχή της ζωής, καθώς είναι η βάση για όλα τα υγρά του οργανισμού. Η έλλειψη νερού μπορεί να προκαλέσει μείωση του μεταβολισμού και αρκετά προβλήματα στην υγεία. Άλλωστε, πολλά από τα παραπάνω συστατικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο μέσα από την αντίδρασή τους με το συγκεκριμένο στοιχείθο. Τουλάχιστον 2-3 λίτρα νερού την ημέρα κρίνονται απαραίτητα για την ενυδάτωση του οργανισμού κάθε ενήλικα, ώστε να μην οδηγηθεί προς την κόπωση, τον πονοκέφαλο, την ταχυκαρδία και την αδυναμία συγκέντρωσης.

No comments:

Post a Comment